راه کارهایی برای شناسایی علت هنگ کردن موزیلا فایرفاکس با تمام هیاهوها در زمان انتشار سومین نگارش فایرفاکس و دست یابی به رکورد جدیدی از دانلود این مرورگر از سوی کاربران سراسر جهان، هیچ توجهی به این واقعیت که بسیاری از مردم در استفاده از فایرفاکس دچار مشکلات بی ثباتی و هنگ گردن می شوند، توجهی نمی شود. در این مقاله لیستی از روش های عیب یابی و حل مشکل این مرورگر را برای شما می آوریم که ممکن است به کارتان کمک شایان توجهی نماید. البته باید توجه داشت که شرکت موزیلا هم با به روز رسانی مرتب این مروگر روز به روز از میزان مشکلات آن می کاهد.

برای متوقف شدن (crashing) فایرفاکس 3 می توان به دلایل متعددی از جمله موارد زیر اشاره کرد:
• استفاده از افزونه های ناسازگار یا دارای باگ
• پلاگین های دارای باگ
• ارتقا پروفایل قدیمی نسخه های 2 به 3 (استفاده از پروفایل جدید بهتر است)
• جاسوس افزارها / ویروس ها
• مشکلات سازگاری با ایکس پی
• عدم سازگاری مرورگر با درایور کارت گرافیک (اطمینان حاصل کنید که از آخرین درایورها استفاده می کنید)
• کرش کردن ناشی از پروسه های سنگین
اگر در استفاده از مرورگر فایرفاکس دچار مشکل هستید، باید این مقاله را به طور کامل خوانده و از طریق راهنمایی ها، مواردی را که ممکن است شامل مشکل شما نیز می گردد برطرف نمایید. اما اگر باز هم مشکل پابرجا بود، آخرین و به طور بالقوه بهترین گزینه آن است که به طور کامل فایرفاکس را پاک کرده و تمام پوشه ها و پروفایل ها را حذف کرده، و سپس دوباره آن را نصب کنید ، که ما در ادامه این مسئله را نیز پوشش داده ایم.

 
اجرا در حالت ایمن (Safe Mode)
یکی از اولین مراحل رفع عیب که می توان برای فایرفاکس انجام داد اجرای مروگر در حالت ایمن، یا به عبارت دیگر بدون اجرای هر گونه افزونه یا الحاقات فایرفاکس است. فقط کافی است به منوی start خود رفته و در بخش All Programs پوشه برنامه فایرفاکس را یافته و گزینه Mozilla FireFox (Safe Mode)، را امتحان کنید :

و یا معادل آن، اجرای دستور زیر از برنامه خط فرمان :
firefox.exe -safe-mode
اگر فایرفاکس وقتی که در حال اجرا در حالت ایمن است، دیگر دچار مشکل توقف (crash) نشد ، می توان فهمید که مشکل از یکی از موارد زیر است :
• پلاگین ها
• الحاقات (Extensions )
• تنظیمات
• پروفایل
اما اگر اجرا در حالت ایمن، مسئله را حل نکرد، پس باید حالت سازگاری (ذکر شده در ادامه مطلب) را امتحان کنید، و به طور کامل فایرفاکس را پاک کرده و دوباره نصب کنید. شما همچنین باید فصل “سایر مشکلات شناخته شده” را هم بررسی کنید.
ایجاد یک پروفایل جدید (در صورت رفع مشکل در حالت ایمن – safe mode)
یک پنجره خط فرمان (CMD) باز کنید، یا آدرس کامل firefox.exe در هارد را تایپ کرده، و عبارت -profilemanager در پایان اضافه کنید تا پنجره Choose User Profile باز گردد. در اینجا می توانید یک پروفایل جدید ایجاد کرده یا به یک پروفایل دیگر سوئیچ کنید.
firefox.exe -profilemanager

ایجاد یک پروفایل جدید مانند داشتن یک « لوح سفید» است‪.‬ حالتی که ممکن است مشکلات کمتری داشته باشید. حتی می توانید بوک مارک های خود را از پروفایل قدیمی اکسپورت کرده و آنها را به پروفایل جدید ایمپورت کنید
توجه: این روش معمولا هر مشکلی را که ناشی از ارتقا پروفایل قدیمی به جدید است حل میکند.
غیرفعال کردن پلاگین های غیر ضروری
یکی از سریعترین راه ها برای درهم شکستن فایرفاکس (یا هر مرورگر دیگری) این است که از افزونه ای استفاده کنیم که باعث ایجاد مشکل می شود. پس در برنامه فایرفاکس به منوی Tools > Add-ons رفته، سپس به تب پلاگین ها (Plugins) بروید، و هر موردی را که استفاده نمی کنید غیر فعال کنید.

برای مقاصد عیب یابی، کافیست همه آنها را غیر فعال کنید. این امر به ویژه زمانی مفید است که در هنگام استفاده از حالت ایمن عیب رفع شده باشد. اگر متوجه شدید فایرفاکس پس از غیر فعال تمام پلاگین ها به خوبی کار می کند، در آن صورت شما می توانید آنها را یک به یک فعال کنید و با فایرفاکس کار کنید تا در نهایت بفهمید که کدام یک سبب ایجاد مشکل برای مرورگر می شود
توجه : برای خود من، غیر فعال کردن افزونه Silverlight سبب رفع بسیاری از مشکلات توقف مرورگر شد!
غیر فعال کردن الحاقات (extensions) غیر ضروری
در همان صفحه تنظیمات که اسکرین شاتش را در بالا مشاهده کردید (Tools > Add-ons )، می توانید الحاقات (extensions) را غیر فعال کنید. اگر استفاده از حالت ایمن سبب رفع عیب توقف و کرش شده باشد، باید به تب extensions مراجعه و تمام الحاقات را غیر فعال کنید، و سپس آنها یک به یک فعال کرده و مرورگر را امتحان کنید که آیا دچار مشکل می شود یا خیر تا زمانی که مورد مشکل دار را یافته و حذفش کنید.

 
پاک کردن حافظه کش (Cache)
یک مشکل شناخته شده در تاریخچه دانلودها (download history) وجود دارد که باعث خراب شدن و قفل کردن مرورگر در هنگام دانلود فایل ها می شود. برای رفع این مشکل کافی است پاک کردن اطلاعات خصوصی (Clear Private Data) را از منوی tools باز کرده، و همه موارد زائد و غیر ضروری را با زدن تیک کنارشان انتخاب نموده و یکجا پاک کنید.
همچنین ایده خوبی است که این عمل را هر چند گاه یک بار انجام دهیم ، ضرری ندارد.
برای کاربران ویندوز ایکس پی : اجرای فایرفاکس در حالت سازگار (Compatibility Mode)
برخی از کاربران ویندوز ایکس پی که تجربه مشکل توقف فایرفاکس را داشته اند، دریافته اند که با استفاده از Compatibility Mode مشکل حل شده است. به این منظور کافی است بر روی میانبر فایرفاکس در دسکتاپ راست کلیک کرده، Properties را انتخاب کنید، سپس به تب Compatibility بروید.

 
سازگاری را روی ویندوز 2000 تنظیم کنید تا بسیاری از موارد توقف و کرش کردن را برای شما حل کند. توجه داشته باشید که آنطور که ما در آزمایش خود مشاهده کردیم، به نظر نمی رسد تنظیمات سازگاری در ویندوز ویستا کمک زیادی به رفع مشکل نماید. اما شما آن را امتحان کنید چرا که مورد شما ممکن است متفاوت با ما باشد.
دیگر مشکلات شناخته شده

 
برخی از مشکلات شناخته شده دیگر وجود دارند که قبلا توسط کاربران خوب به موزیلا برای حل تذکر داده شده اند، از جمله:
• ساعت سیستم غیر فعال است
• پلاگین یا الحاقات شناخته شده خاصی با مرورگر ناسازگارند.
• استفاده از نسخه های قدیمی گوگل دسکتاپ
• مشکل توفق در هنگام مشاهده ایمیل یاهو
حذف کامل، و نصب مجدد فایرفاکس
این آخرین گزینه ، اما گاهی بهترین گزینه است. کاری که انجام خواهیم داد این است به طور کامل فایرفاکس را از ویندوز پاک (uninstall) کرده، و سپس حتی پوشه های پروفایل ها را پاک سازی می کنیم تا مطمئن شویم هیچ اثری از هر فایل نصبی قدیمی و یا خراب وجود ندارد ، سپس فایرفاکس را نصب مجدد می کنیم.
البته اولین کاری که باید انجام دهید، این است که از همه چیز پشتیبان گیری (backup) کنید.
پشتیبان گیری دستی از بوک مارک ها و رمزهای عبور ذخیره شده
همیشه سعی کنید از دو موردی که در بیشتر باعث نگرانی هستند به صورت دستی نسخه پشتیبان تهیه کنید: یکی رمزهای عبور ذخیره شده و دیگری بوک مارک ها. می توانیم به راحتی و به طور مستقیم از فایرفاکس از بوک مارک ها نسخه پشتیبان تهیه کنیم، اما برای پشتیبان گیری از رمزهای عبور ابتدا نیاز به نصب افزونه password exporterداریم (به شرطی که فایرفاکس با نصب آن دچار مشکل توقف نشود، در غیر این صورت مجبورید افزونه را پاک کنید)
هنگامی که آن را نصب نمودید، پنجره Add-ons را باز کرده، در تب extensions روی دکمه Options مربوط به این افزونه کلیک کنید.
حال به سادگی می توانید رمزهای عبور خود را با استفاده از دکمه export passwords استخراج کرده و ذخیره کنید(در صورت تمایل با زدن تیک کنار گزینه Encrypt Username/Passwords آنها را کدگذاری کنید.)

برای پشتیبان گیری از بوک مارک ها، در منوی Bookmarks آیتم Organize Bookmarks را انتخاب کنید و Backup را انتخاب سپس دکمه Import and Backup را فشار دهید.
قبل از ادامه مراحل، اطمینان حاصل کنید که هر دوی فایل های فوق را در یک مکان امن و مطمئن ذخیره کرده باشید.

 
پشتیبان گیری با MozBackup
همچنین می توانید با استفاده از ابزار MozBackup یک نسخه پشتیبان کامل از پروفایل خود تهیه کنید، که به شدت انجام این کار را توصیه می کنم، زیرا به این ترتیب می توانید اطمینان حاصل کنید که یک نسخه از همه چیز پروفایل خود به عنوان پشتیبان دارید. استفاده از این ابزار بسیار ساده است و در همان صفحه اول خود به شما امکان انتخاب مرورگر را می دهد.
پس از انتخاب فایرفاکس و زدن دکمه Next در صفحه بعد انتخاب کنید که از کدام پروفایل پشتیبان گیری شود. توجه کنید که محل ذخیره پیش فرض در بخش Documents است.

سپس انتخاب می کنید که از چه چیزی می خواهید پشتیبان گیری کنید. پیشنهاد می کنم همه گزینه ها را انتخاب کنید و به مرحله بعد بروید.

توجه داشته باشید که اگر از این ابزار برای باز گرداندن پروفایل ذخیره شده در دفعات آتی استفاده کنید، این احتمال وجود دارد که مشکل دوباره ظاهر شود – زیرا احتمالا عامل به وجود آورنده مشکل در یکی از تنظیمات وجود داشته. خوشبختانه می توانیم دقیقا انتخاب کنیم که کدام یک از تنظیمات از فایل بازگردانی (restore) شود، بنابراین پشتیبان گیری کامل مشکلی ایجاد نمی کند.
حذف فایرفاکس از کامپیوتر
بسته به نوع سیستم عامل شما، باید یا به Add/Remove programs یا به Uninstall Programs در کنترل پنل بروید. سپس موزیلا فایرفاکس را در لیست یافته، و روی دکمه Uninstall کلیک کنید.

پس از اتمام فرآیند حذف برنامه از کامپیوتر، یک مرحله دیگر باقی می ماند و آن خلاص شدن از شر هرگونه پروفایل ذخیره شده است، زیرا که به احتمال زیاد مشکل می تواند در همین پروفایل باشد. در ویندوز ایکس پی یا ویستا، می توانید پوشه پروفایل خود را با تایپ کردن عبارت زیر در نوار آدرس (location bar) پیدا کنید
%APPDATA%\Mozilla\

حال آنچه باید انجام دهید این است که یا پوشه را به جای دیگری روی هارد انتقال دهید، یا در صورتی که نیازی به وجود آن حس نمی کنید، پوشه را حذف کنید. ما پیشنهاد می کنیم آن را به جایی دیگر منتقل کنید زیرا ممکن است به فایل های آن پوشه دوباره نیاز پیدا کنید.

 
نصب دوباره فایرفاکس روی کامپیوتر
حال می توانید آخرین نسخه از فایرفاکس را از سایت موزیلا دانلود و دوباره نصب کنید. حال با نسخه تر و تمیز مرور وب را دوباره شروع کنید. برای وارد کردن رمزهای عبور یا بوک مارک های خود کافی است از همان منوهایی که در بالا برای پشتیبان گیری استفاده کردید بهره بگیرید، با این تفاوت که این بار گزینه restore یا بازگردانی را انتخاب کنید.
در پایان امیدواریم یکی از این راه حل ها توانسته باشد مشکل شما را حل کند. اگر شما هم راه حل دیگری در ذهن دارید، حتما آن را در نظرات برای کمک به دیگرانی که مشکلی را تجربه کرده اند با ما و دوستان خود در میان بگذارید.