ویژه نامه شب یلدا 93 ، با توجه به در پیش داشتن شب یلدا مجموعه ای ویژه این شب برای شما دوستان آماده کرده ایم که این مجموعه شامل :
– تاریخچه شب یلدا
– پیامک ویژه شب یلدا
– مجموعه عکس ویژه شب یلدا
شما می توانید با مراجعه به ادامه مطلب از این ویژه نامه دانلود سافت ور استفاده کنید.

تاریخچه شب یلدا :
دیر زمانی است که مردمان ایرانی و بسیاری از جوامع دیگر، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا می‌دارند که در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و انگیزه‌های متفاوتی دارد. در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام   «شب چله» یا   «شب یلدا» نام می‌برند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است. به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق کامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی‌ام آذرماه و بامداد یکم دی‌ماه است. هر چند امروزه برخی به اشتباه بر این گمانند که مراسم شب چله برای رفع نحوست بلندترین شب سال برگزار می‌شود؛ اما می‌دانیم که در باورهای کهن ایرانی هیچ روز و شبی، نحس و بد یوم شناخته نمی‌شده است. جشن شب چله، همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی، ریشه در رویدادی کیهانی دارد.

خورشید در حرکت سالانه خود، در آخر پاییز به پایین‌ترین نقطه افق جنوب شرقی می‌رسد که موجب کوتاه شدن طول روز و افزایش زمان تاریکی شب می‌شود. اما از آغاز زمستان یا انقلاب زمستانی، خورشید دگرباره بسوی شمال شرقی باز می‌گردد که نتیجه آن افزایش روشنایی روز و کاهش شب است. به عبارت دیگر، در شش‌ماهه آغاز تابستان تا آغاز زمستان، در هر شبانروز خورشید اندکی پایین‌تر از محل پیشین خود در افق طلوع می‌کند تا در نهایت در آغاز زمستان به پایین‌ترین حد جنوبی خود با فاصله ۵/۲۳ درجه از شرق یا نقطه اعتدالین برسد. از این روز به بعد، مسیر جابجایی‌های طلوع خورشید معکوس شده و مجدداً بسوی بالا و نقطه انقلاب تابستانی باز می‌‌گردد. آغاز بازگردیدن خورشید بسوی شمال‌شرقی و افزایش طول روز، در اندیشه و باورهای مردم باستان به عنوان زمان زایش یا تولد دیگرباره خورشید دانسته می‌شد و آنرا گرامی و فرخنده می‌داشتند.

در گذشته، آیین‌هایی در این هنگام برگزار می‌شده است که یکی از آنها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی که از لازمه‌های آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراکی‌های فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.

بسیاری از ادیان نیز به شب چله مفهومی دینی دادند. در آیین میترا (و بعدها با نام کیش مهر)، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» (خورشید روز)، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو بشمار می‌آمده است و امروزه کارکرد خود را در تقویم میلادی که ادامه گاهشماری میترایی است و حدود چهارصد سال پس از مبدأ میلادی به وجود آمده؛ ادامه می‌دهد. فرقه‌های گوناگون عیسوی، با تفاوت‌هایی، زادروز مسیح را در یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی می‌دانند و همچنین جشن سال نو و کریسمس را همچون تقویم کهن سیستانی در همین هنگام برگزار می‌کنند. به روایت بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم کهن سیستانی از آغاز زمستان بوده و جالب اینکه نام نخستین ماه سال آنان نیز «کریست» بوده است. منسوب داشتن میلاد به میلاد مسیح، به قرون متأخرتر باز می‌گردد و پیش از آن، آنگونه که ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه نقل کرده است، منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است. نامگذاری نخستین ماه زمستان و سال نو با نام «دی» به معنای دادار/خداوند از همان باورهای میترایی سرچشمه می‌گیرد.

نخستین روز زمستان در نزد خرمدینانی که پیرو مزدک، قهرمان بزرگ ملی ایران بوده‌اند (که هنوز هم حامیان سرمایه‌داری لجام گسیخته اندیشه‌های عدالت‌جویانه او را سد راه منافع طبقاتی خود می‌دانند) سخت گرامی و بزرگ دانسته می‌شد و از آن با نام «خرم روز» یاد می‌کرده و آیین‌هایی ویژه داشته‌اند. این مراسم و نیز سالشماری آغاز زمستانی هنوز در میان برخی اقوام دیده می‌شود که نمونه آن تقویم محلی پامیر و بدخشان (در شمال افغانستان و جنوب تاجیکستان) است. همچنین در تقویم کهن ارمنیان نیز از نخستین ماه سال نو با نام «ناواسارد» یاد شده است که با واژه اوستایی «نوسرذه» به معنای «سال نو» در پیوند است.

هر چند برگزاری مراسم شب چله و میلاد خورشید در سنت دینی زرتشتیان پذیرفته نشده است؛ اما خوشبختانه اخیراً آنان نیز می‌کوشند تا این مراسم را همچون دیگر ایرانیان برگزار کنند. البته در تقویم نوظهوری که برخی زرتشتیان از آن استفاده می‌کتتد و دارای سابقه تاریخی در ایران نیست، زمان شب چله با ۲۴ آذرماه مصادف می‌شود که نه با تقویم طبیعی انطباق دارد و نه با گاهشماری دقیق ایرانی و نه با گفتار ابوریحان بیرونی که از شب چله با نام «عید نود روز» یاد می‌کند. از آنرو که فاصله شب چله با نوروز، نود روز است.

امروزه می‌توان تولد خورشید را آنگونه که پیشینیان ما به نظاره می‌نشسته‌اند، تماشا کرد: در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته می‌شده که یکی از مهمترین آنها چارتاقی نیاسر کاشان است که فعلاً تنها بنای سالم باقی‌مانده در این زمینه در ایران است. پژوهش‌های نگارنده که در سال ۱۳۸۰ منتشر شد (نظام گاهشماری در چارتاقی‌های ایران)، نشان می‌دهد که این بنا بگونه‌ای طراحی و ساخته شده است که می‌توان زمان رسیدن خورشید به برخی از مواضع سالانه و نیز نقطه انقلاب زمستانی و آغاز سال نو میترایی را با دقت تماشا و تشخیص داد. چارتاقی نیاسر بنایی است که تولد خورشید بگونه‌ای ملموس و قابل تماشا در آن دیده می‌شود. این ویژگی را چارتاقی «بازه هور» در راه نیشابور به تربت حیدریه و در نزدیکی روستای رباط سفید، نیز دارا است که البته فعلاً دیواری نوساخته و الحاقی مانع از دیدار پرتوهای خورشید می‌شود.

هر ساله مراسم دیدار طلوع و تولد خورشید و بررسی نظریه نگارنده در چارتاقی‌های ایران و از جمله چارتاقی‌های نیاسر، نویس و بتخانهٔ آتشکوه، با حضور دوستداران باستان‌ستاره‌شناسی ایرانی و دیگر علاقه‌مندان در محل چارتاقی‌ها برگزار می‌‌شود.

شب یلدای من آغاز شد
نه سرخی انار
نه لبخند پسته
نه شیرینی هندوانه
بی تو یلدا زجر آورترین شب دنیاست …
بی من یلدایت مبارک !
.
.
.
فرا رسیدن دی ماه،فصل امتحانات را تبریک می گوییم !
ستاد کوفت سازی شب یلدا
.
.
.
یلدا یعنی هر شب بی کسی
یعنی غم…غصه…بی هم نفسی
یلدا یعنی خاستن…عشق…تا سر حد جنون
یلدا یعنی شب گریه های یک دل پر خون . . .
.
.
.
یلداست بگذاریم هر چه تاریکی هست هرچه سرما و خستگی هست
تا سحر از وجودمان رخت بربندد
امشب بیداری را پاس داریم تا فردایی روشن راهی دراز باقیست
شب یلدا مبارک !
.
.
.
روی شما مثل گل هندونه ، خنده هاتون مثل قاچ هندونه
روزگارتون مثل پوست هندونه ، جیبتونم پر تخم هندونه
یلداتون مبارک
.
.
.
شده یلدا مقارن با محرم / نمی دانم بخندم یا بگریم
مبارک، تسلیت عید و عزاتان / پس از شادی بخور یک ذره هم غم
.

.
.
من بلندای شب یلدا را / تا خود صبح شکیبا بودم
شب شوریده ی بی فردا را / با خیال تو به فردا کردم
چه شبی بود ! عجب زجری بود ! غم آن شب که شب یلدا بود …
.
.
.
درنای خشک مرثیه خوان نمانده است / طفلی برای زینت کبری نمانده است
باید به جای حافظ و سعدی لهوف خواند / دیگر برای ما شب یلدا نمانده است . . .
یا حسین
.
.
.
تنها چند دقیقه ناقابل مى تواند از یک شب عادى ، شب یلدا بسازد ؛
ولى با هم بودن است که آن را نیک نام کرده و در تاریخ ماندگار شده است .
.
.
.
ما منتظر صبح شب یلداییم
دستی به دعا تا فرج فرداییم . . .
.
.
.
مژده داد منتظر باش، یلدا نزدیک است…
شاید او نمی داند طولِ درد و غم انتظار در شب یلدا،
به اندازه ی همان ثانیه های کوتاهِ بلندی اش بیشتر است . . .
.
.
.
یادمان باشد با آمدن زمستان اجاق خاطره ها را روشن بگذاریم
تا دچار سردی فاصله ها نشویم …
یلدا مبارک !
.
.
.
لذتی که در چتربازی و خراب شدن ناگهانی به خانه فک و فامیل،
در شب چله هست در تشریف فرمایی با دعوت قبلی نیست !
.
.
.
باور به نور و روشنایی است که شام تیره ، از دل شب یلدا
جشن مهر و روشنایی به ما هدیه میدهد . یلدا یتان مبارک
.
.
.
خوب می دانم قماری بیش این دنیا نـبود
من ولی در حسرت بُردی،خمارت مانده ام
سرد می آید به چشم مست من چشمت و باز
از همین یلدا به عشق آن بهارت مانده ام . . .
.
.
.
به صد یلدا الهی زنده باشی
انار و هندوانه خورده باشی
اگر یلدای دیگر من نباشم
تو باشی و تو باشی و تو باشی
یلدا مبارک !
.
.
.
اگر میم مشکلات را برداریم زندگی شیرین میشه ،
برایت هزاران یلدای شکلاتی آرزو دارم …
عمرتان طولانی ، قلبتان آفتابی !
.
.
.
یه دوست هم نداریم اسمش یلدا باشه یه حسِّ خاص بهم دس بده این شبا !
والللا…
.
.
.
چل بار بگو ( چل تا چلو چل بار چلو میدم )
و برای چل تا چل بفرست تا شب چله یه خبر چل کننده چلت کنه !
“ چله ی قشنگتون مبارک ”
.
.
.
رفیق ، زمستون رسیده ؛ سردت شد خبرم کن تا بیام برات بسوزم !
*یلدات مبارک*
.
.
.
امسال چه زیباست ، شب یلدای من طولانی ترین شبی که به تو فکر مکینم
و از یادآوری نگاه پرمهرت شب سیاهم لبریز از نور عشق میشود …
یلدا مبارک !
.
.
.
ای کاش می دانستم چگونه به صبح رسانم تمامی شب هایی را که با رفتنت یـلـدا شدند …
.
.
.
بلندای شب یلدای من باش
طلوع روشن فردای من باش
ولی فردا خدا داند کجایی
همین حالا همین حالای من باش
.
.
.
بیا تا در بلندترین فرصت شبانه ،
از هزار رنگی پاییز به یکرنگی زمستان برسیم … یلدا مبارک !
.
.
.
شب هجرانت ای دلبر، شب یلدا است پنداری
رخت نوروز و دیدار تو عید ماست پنداری
یلدا مبارک
.
.
.
شب یلدا شب بزم و سرور است
شبی طولانی و غمها بدور است
شباهنگام تا وقت سحرگاه
بساط خنده و شادی چه جوراست
یلدا مبارک
.
.
.
Yalda yani :
“Y”ademan bashad ke zendegi
“A”nghadr kootah ast ke
“L”ezzate
“D”aghigheyi bishtar be ham
“A”ndishidan ra bayad jashn gereft
.
.
.
کاش هندونه یه دکمه Ctrl+Z داشت
که اگه بعد از بریدن سفید درمیومد سریع برمیگردوندیش و یه بار دیگه امتحان میکردی …
.
.
.
تو که نیستی ، “یلدا” بلندترین شب سال نیست ؛ اوج دلتنگیست …
.
.
.
بیا ای دل کمی وارونه گردیم
برای هم بیا دیوونه گردیم
شب یلدا شده نزدیک ای دوست
برای هم بیا هندونه گردیم
شب یلدا مبارک
.
.
.
شب یلدا ، شب یلدا ، عطر پیرهن تو داره
شب یلدا ، شب یلدا ، تو رو یاد من می یاره
واسه ی نشستن غم ، روی قلب پاره پارم
عطر پیرهن تو رو بس ، یاد اسمون تارم . . .
.
.
.
هرچه از روشنی و سرخی داریم برداریم کنار هم بنشیینیم
و بگذاریم که دوستی ها سدی باشند در برابر تاریکی ها . . .
یلدایتان رویایی ، روزهایتان پر فروغ ، شبهایتان ستاره باران . . .
.
.
.
به آخر پاییز پاییز رسیدیم,همه دم میزنند از شمردن جوجه ها !
روی تختت امشب :
بشمار تعداد دلهایی را که به دست اوردی !
بشمار تعداد لبخندهایی که بر لب دوستات نشاندی !
بشمار تعداد اشک هایی که از سر شوق و غم ریختی !
فصل زردی بود ، تو چقدر سبز بودی ؟
جوجه ها را بعدا با هم میشماریم !
.
.
.
دوباره نوبت دیدار یلداست / بدون یار این یلدا چه تنهاست
وجودش نور در این تیره شب بود / بدونش این شب یلدا و سرماست
دگر یلدا برایت دل ندارم / نگاهم منتظر بر نور فرداست
همه در شور این یلدا بهارند / انار سرخ بر سفره چه زیباست
ندارم جز تو امشب آرزویی / که با تو هر شب من مثل یلداست . . .